سالار: سردار، رهبر و رئيس ، فرمانده سهند:(ساو + آن + د يا تي) ،كوه واصل به وحي آيتين:مبارك، مهتاب بويرا: پيچيده، مچاله افشار: انكه كاري را سريع وصريح انجام دهد و مشكلي را حل نميايد پاشا: فرمانده كل قوا خاقان: خان بزرگ خان خانان ايلقار:يورش ، تهاجم حمله ايهان: آي +خان ،پادشاه ماه اورهان: مناسب ، اوغورخان هاكان: خان خانان ، امپراطور سئيحان: جاري وروان،خروشان،جوشان سارمان: قوي هيكل،تنومند آتيلا: نام پادشاه قبيله هون كه امپراطوري روم شرقي را شكست داد اژدر: اژدها ، قوي و قدرتمند ائلمان:سمبل و نشانه ايل تئلمار: مترجم، شيرين زبان ساغمان: مقاوم ،داراي استقامت تئلمان: مترجم، شيرين زبان باي بك:شخص عاليمقام، بابك خرمدين، بيگ بزرگ، سرور عاليمقام ماوي: آبي آسماني، نيلگون، آبي، ائل شن: مسرور و شاد شونده به همراه ايل ائليار:دوستار قوم ، ياور و پشيتيبان ملت ائلياز:بهار ايل ، مايه خرومي و نشاط سرزمين اتابك: دايه مربي آتيلا:مشهور شناخته شده آدالان:شناخته شده ، صاحب شان و شهرت آدلان:معروف شو آدلي: نامدار آراز: سعادت ، خوشبختي ، ارسلان: شير غران خزر: گشت و گذار كننده ، پيشرفت كننده ارمان: بي باك ، جسور ، توانا ، آرزو، هوس اسلان: شير ، دلير ، قوي ، جسور افشين: لباسي كه به هنگام رزم پوشند اشكين: قايق اينده انكه موفق به پيشروي شود آغايار:بزرگ و شايسته حرمت آنلار:فهميده ، درك كننده آنيل: معروف ، نامدار، نامي آيدين: روشن ،درخشان ايماز: بي رنج و غصه اوجامان: بلند مرتبه و معظم اوميد: آرزو،امال ، خواسته بابك(باي+بك):شخص عاليمقام، بابك خرمدين، بيگ بزرگ، سرور عاليمقام باشكان: مدير ، سرپرست باشمان: مدير، سرپرست، رهبر بايرام: روز به ياد ماندي بايسان: داراي شان و منزلت تئلمان: زبانشناس ، اديب تانيل: شهير ، سرشناس و مشهور تايان: تكيه دادن ، تايلان:خوش قد و قامت تايماز:پابرجا، استوار تيمور:آهن، غيره شكننده چاپار: قاصد پيك، سانلي : لايق حرمت سايمان: حسابدار، محاسب سولدوز: ستاره آب ، نام قديمي سياره عطارد شانلي: مشهور شاهين: پرنده اي شكاري قارتال: عقاب، قدرتمند و قوي يالين: شعله ، درخشان جئيحون: نام قديمي رود« آمودريا»،خروشان وجوشان نورپاشا: پاشاي نوراني وورغون:دلباخته وشيفته،مفتون،شيدا،فريفته وواله گشته دانيشمان:مشاور،رايزن،طرف شور ومشورت سٶنمَز: هميشه روشن وشعله ور،آنكه تاابد بسوزد وپرتوافشاني كند ياشار: عمركننده، زندگي كنند آشار: آذوقه،خوراك،غذا گالان: در ادبيات تركي به معني جاويد ، ماندگار اَرال:قهرمان ، آنكه جوانمرد وشجاع باشد اَرسين: قهرمان وجسور باشد ،مرد باشد ياشا:زنده باد ائل اوغلو:پسرايل وعشيره ،اولاد وطن ،پسربيگانه ،غريبه ،ناآشنا ائل سئوَن: دوستدار ميهن وقوم ،خواهان خلق ومرز وبوم باهادور / باهادير :دلاور بايسان: بسيار گرامي، برازنده بوْيسال:راست قامت بوْيسان: مهيب، گردنكش بوْيشان: قد بلند چنگيز: دريا، دوست، پشتيبان، فرستادة آسمان آرتيلان: زياد شونده آرتين: معصوم، سرشار، بلور آرمين: آرام، ملايم، نرم آيما: به خود آمدن ،بيدار شدن آيتيم: ترانه، جمله ائلمان: سمبل ونشانۀ ايل ائلشَن: مسرور وشاد شونده به همراه طايفه وايل ،مايۀ شادي وسعادت خلق،خوشحال وشاد كننده ايليش: تماس، برخورد، نزديك، فضول، مونس ايليشان: نشان، هدف ساريمان:زرد فام سالمان: واريزه، خرد و ريز، سربهوا، آهنگر سالين: جَست، ادا، آزاد، آويخته، تشك، انبار، خزانه سالينا: به سلامتي، به نيكي سامارا: نامه، مكتوب ساناتا:مفتون، شيفته ساوالان:جذب كنندة صدا، وحي گير، گيرندة هديه، باجگير، كوه نوك تيز، نام بلندترين كوه آذربايجان سايرام: كم عمق، كم مايه، جلوه گر، گِل، سايران: تفريح، سخنور سايقين:محترم، گرامي سايلار:اعداد سايلام:لوله، گلولة پشم، كلاف پشم، انتخاب سايلان:گرامي، پرتگاه سايما:شمارش، ارزش گذاري، دوختها و زينتهاي روي لباس سايمان:شمارنده، محاسب، حسابدار، دلاور گرامي، ادوات، سلاح و يراق سويلا: روح حامي انسان در دين باستاني تركان سيلار: زردآلوي وحشي، سيلاي: كم اشتهاء، قايماز : جسور، ميشيل: حالت كسي كه در كمال راحتي خوابيده باشد، صداي نفس كشيدن آرام، هايلار: خواننده، يانيل: وصف، راز، ملكه، گناه، آردا: يادگار ائميل: ساكت ، آرام، بي آزر بهادر: دلير ، شجاع توغرول(طغرل): پرنده شكاري از خانواده باز آيقين:حيران،شيدا،عاشق آيماز:بي رنج و غصه